Το ΠΜΣ ξεκινά το χειμερινό εξάμηνο εκάστου ακαδημαϊκού έτους. Τα μαθήματα οργανώνονται σε εξάμηνα, πραγματοποιούνται σε εβδομαδιαία βάση και διεξάγονται στην ελληνική γλώσσα.
Η διδασκαλία των μαθημάτων γίνεται διά ζώσης.
Κατά τη διάρκεια των σπουδών, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές υποχρεούνται σε παρακολούθηση και επιτυχή εξέταση μεταπτυχιακών μαθημάτων, σε ερευνητική απασχόληση και συγγραφή επιστημονικών εργασιών, καθώς και σε εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας.
Τα προσφερόμενα μαθήματα για κάθε ειδίκευση είναι δώδεκα (12), με συνολικό αριθμό ECTS ενενήντα (90). Σε
αυτά περιλαμβάνονται 10 υποχρεωτικά μαθήματα με 7,5 ECTS το καθένα και 2 μαθήματα κατ’ επιλογήν υποχρεωτικά με 7,5 ECTS το καθένα. Η διπλωματική εργασία αντιστοιχεί σε 30 ECTS. Τα 12 μαθήματα θα διδάσκονται στα τρία πρώτα εξάμηνα, ενώ το τέταρτο αφιερώνεται στη συγγραφή της διπλωματικής εργασίας, η επίβλεψη της οποίας ανατίθεται σε τριμελή επιτροπή με απόφαση της Συνέλευσης του Τμήματος.
Το ενδεικτικό πρόγραμμα των μαθημάτων για την ειδίκευση «Διδακτική των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση» διαμορφώνεται ως εξής:
| Α΄ Εξάμηνο | |||
| Μαθήματα | Υποχρεωτικό/ Επιλογή | Διδ. ώρες | ECTS |
| Διδασκαλία των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Ψυχο- λογικές όψεις της μαθηματικής δραστηριότητας |
Υ | 36 | 7,5 |
| Μαθηματική Επιχειρηματολογία στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση | Υ | 36 | 7,5 |
| Μαθηματικές έννοιες | Υ | 36 | 7,5 |
| Μεθοδολογία Έρευνας | Υ | 36 | 7,5 |
| Σύνολο | 144 | 30 |
| Β΄ Εξάμηνο | |||
| Μαθήματα | Υποχρεωτικά/ Επιλογή | Διδ. ώρες | ECTS |
| Διδασκαλία των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Κοινω- νιολογικές όψεις της μαθηματικής δραστηριότητας |
Υ | 36 | 7,5 |
| Διδασκαλία των Μαθηματικών με χρήση χειραπτικού υλικού | Υ | 36 | 7,5 |
| Ψυχοπαιδαγωγική | Υ | 36 | 7,5 |
| *Μάθημα κατ’ επιλογήν υποχρεωτικό | κατ’Επιλ.Υποχρ. | 36 | 7,5 |
| Σύνολο | 144 | 30 |
| Γ΄ Εξάμηνο | |||
| Μαθήματα | Υποχρεωτικά/ Επιλογή | Διδ. ώρες | ECTS |
| Έρευνα Σχεδιασμού | Υ | 36 | 7,5 |
| Ιστορία των Μαθηματικών: Αξιοποίηση της Ιστορίας των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση |
Υ | 36 | 7,5 |
| Διδακτική Μεθοδολογία και Πρακτική Άσκηση | Υ | 36 | 7,5 |
| *Μάθημα κατ’ επιλογήν υποχρεωτικό | κατ’Επιλ.Υποχρ. | 36 | 7,5 |
| Σύνολο | 144 | 30 |
| Δ΄ Εξάμηνο | |||
| Εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας | 30 | ||
| Σύνολο | 30 |
Μαθήματα κατ’ επιλογήν υποχρεωτικά (επιλέγονται δύο):
-
- Διδακτική των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Διεπιστημονική προσέγγιση
- Σχεδιασμός προγραμμάτων σπουδών και σχολικών εγχειριδίων για τη μαθηματική εκπαίδευση
- Τα Μαθηματικά στη Ζωή και την Τέχνη
- Ειδικά θέματα έρευνας στη Μαθηματική Εκπαίδευση
- Επιστημολογία – Φιλοσοφία της Επιστήμης
- Στατιστικές μέθοδοι και εκπαιδευτική έρευνα
- Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας στη διδασκαλία των Μαθηματικών
- Σχεδιασμός και ανάπτυξη εκπαιδευτικών ψηφιακών εφαρμογών για τη διδασκαλία των Μαθηματικών
Η ανακατανομή των μαθημάτων στα εξάμηνα γίνεται με απόφαση της Συντονιστικής Επιτροπής.
Περιεχόμενο/Περιγραφή μαθημάτων
Διδασκαλία των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Ψυχολογικές όψεις της μαθηματικής δραστηριότητας
Το μάθημα ξεκινά από την κεντρική υπόθεση της κατασκευαστικής επιστημολογίας (constructivism), σύμφωνα με την οποία, η μάθηση των Μαθηματικών, ως ανθρώπινη δραστηριότητα, είναι μία συνεχής διαδικασία προσαρμογής των εννοιολογικών δομών και λειτουργιών με σκοπό την εξάλειψη διανοητικών αντιφάσεων ή συγκρούσεων. Με βάση αυτήν την υπόθεση, ο δάσκαλος μπορεί να προωθεί τη μάθηση ειδικών μαθηματικών γνώσεων, εφόσον εμπλέκει τους μαθητές στη λύση προβλημάτων, κατάλληλα σχεδιασμένων ώστε να προκαλούν ειδικές μαθηματικές συγκρούσεις στους μαθητές. Διάφορες έρευνες, που έχουν πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της κατασκευαστικής επιστημολογίας, συζητιώνται και αναλύονται στο μάθημα. Προκειμένου οι φοιτητές να εμβαθύνουν στη σχετική βιβλιογραφία, αναλαμβάνουν να διεξάγουν μικρής κλίμακας διδακτικά πειράματα με έναν ή δύο μαθητές. Ειδικότερα, καθώς οι φοιτητές προσεγγίζουν τη σημασία βασικών αρχών της κατασκευαστικής επιστημολογίας, μας ενδιαφέρει: (1) ν’ αντιληφθούν ότι ο νους των μαθητών δε λειτουργεί ως «καθρέφτης» της εξωτερικής πραγματικότητας, (2) ν’ αναπτύξουν την ικανότητά τους να ερμηνεύουν τη σκέψη των μαθητών στην προσπάθειά τους να λύσουν μαθηματικά προβλήματα και (3) να κατανοήσουν σε ποιον βαθμό και με ποιον τρόπο η διδασκαλία των Μαθηματικών μπορεί να μην παραβιάζει τις συγκεκριμένες θεωρητικές αρχές.
Μαθηματική Επιχειρηματολογία στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
Στο μάθημα θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν τα βασικά θεωρητικά πλαίσια και εμπειρικά ευρήματα της Διδακτικής των Μαθηματικών σχετικά με την επιχειρηματολογία, συνδέοντάς τα με ιστορικές και επιστημολογικές αναφορές. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην εφαρμογή αυτών των πλαισίων στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, αναδεικνύοντας τις διδακτικομαθησιακές διαφοροποιήσεις που σχετίζονται με τα διαφορετικά μαθηματικά περιεχόμενα, αλλά και τις πολύπλοκες ψυχολογικές και κοινωνικο-πολιτισμικές αλληλεπιδράσεις σε επίπεδο ατόμου, μικρής ομάδας και τάξης. Στους γενικούς στόχους του μαθήματος εντάσσεται η εξοικείωση των φοιτητών και φοιτητριών με διαφορετικές εννοιοποιήσεις και τυπολογίες μαθηματικών επιχειρηματολογιών σε σχέση με την πρωτοβάθμια μαθηματική εκπαίδευση, καθώς και η ικανότητα των φοιτητών και φοιτητριών στην επιστημονικά τεκμηριωμένη εφαρμογή των ευρύτερων θεωρητικών οπτικών και εμπειρικών ευρημάτων στην καθημερινή διδακτική πρακτική. Στο πλαίσιο θεωρητικών ασκήσεων εφαρμογής, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες καλούνται να αξιολογήσουν τα θεωρητικά και τα εμπειρικά ευρήματα, έτσι ώστε να οδηγηθούν στη σύνταξη μιας επιστημονικά τεκμηριωμένης αναφοράς μιας θέσης ή/και μιας πρότασης διδασκαλίας σχετικής με την επιχειρηματολογία στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Μαθηματικές Έννοιες
Ένα από τα βασικά προβλήματα της Μαθηματικής Εκπαίδευσης είναι οι επιφανειακές μαθηματικές γνώσεις των δασκάλων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Συνήθως, το μαθηματικό υπόβαθρο των δασκάλων περιορίζεται σε κανόνες και τεχνικές. Αυτό επηρεάζει τη συγκρότηση και ανάπτυξη των ειδικών για τα Μαθηματικά παιδαγωγικών γνώσεων που πρέπει να διαθέτουν προκειμένου να είναι σε θέση να διδάσκουν Μαθηματικά με τρόπους αποτελεσματικούς. Σκοπός του μαθήματος είναι να δώσει στους δασκάλους την ευκαιρία να εμβαθύνουν στις βασικές αριθμητικές και γεωμετρικές έννοιες που περιλαμβάνει το αναλυτικό πρόγραμμα Μαθηματικών του Δημοτικού σχολείου. Πιο συγκεκριμένα, μέσα από τη λύση και συζήτηση κατάλληλων μαθηματικών προβλημάτων, οι φοιτητές θα στηριχθούν, στο πρώτο μέρος του μαθήματος, να αναπτύξουν νοήματα για τις έννοιες των φυσικών και των ρητών αριθμών της αριθμητικής καθώς και των πράξεων με αυτούς. Σκοπός είναι όχι μόνο να κατανοήσουν οι φοιτητές την τεχνική και την αλγοριθμική φύση των πράξεων αλλά και την σύνδεσή τους με πιο γενικές αλγεβρικές έννοιες. Στο δεύτερο μέρος του μαθήματος, οι φοιτητές θα προσεγγίσουν στοιχειώδεις γεωμετρικές έννοιες, όπως:
• Μέτρηση μήκους, γωνιών, επιφάνειας, όγκου
• Ισότητα και ομοιότητα γεωμετρικών σχημάτων
• Γεωμετρικοί μετασχηματισμοί – Ισομετρίες
Και πάλι ο στόχος είναι οι φοιτητές, όχι μόνο να μπορούν να εκτελέσουν τους υπολογισμούς, αλλά και να κατανοήσουν την σύνδεσή τους με τα Ευκλείδεια αξιώματα της γεωμετρίας.
Μεθοδολογία Έρευνας
Το περιεχόμενο του μαθήματος αναφέρεται στα στάδια διεξαγωγής μιας επιστημονικής εργασίας, καθώς και σε προσεγγίσεις, μεθόδους και τεχνικές που χρησιμοποιούνται στην επιστημονική έρευνα. Ειδικότερα, το μάθημα πραγματεύεται τις παρακάτω θεματικές: Βασικές έννοιες της Μ.Ε.Ε. (π.χ. πληθυσμός, μέθοδοι δειγματοληψίας, μεταβλητές, υποθέσεις, τιμές), Είδη επιστημονικών ερευνών, Πορεία ερευνητικής εργασίας, Δεοντολογία – Ηθική επιστημονικής έρευνας, Μέθοδοι Επιστημονικής Έρευνας (π.χ. βιβλιογραφική μέθοδος, παρατήρηση, ερωτηματολόγιο, συνέντευξη, πείραμα, κοινωνιόγραμμα, τεστ, ανάλυση περιεχομένου), Διεξαγωγή και Συγγραφή Επιστημονικής Εργασίας – Στάδια Πορείας, Τρόποι γραφής βιβλιογραφικών παραπομπών, σημειώσεων – υποσημειώσεων, παραθέσεων και αναφορών.
Διδασκαλία των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Κοινωνιολογικές όψεις της μαθηματικής δραστηριότητας
Η μάθηση των Μαθηματικών εκτός από ατομική διαδικασία είναι ταυτόχρονα και εγγενώς κοινωνική. Για ν’ αντιληφθούν οι φοιτητές τις κοινωνικές πτυχές της μαθηματικής δραστηριότητας των μαθητών, καλούνται να παρακολουθήσουν ή/και να οργανώσουν διδασκαλίες σε σχολικές τάξεις. Σκοπός του μαθήματος είναι μέσα από τη συζήτηση ερευνών που εστιάζουν στις κοινωνικές όψεις της μάθησης μαθητών και τις εμπειρίες των φοιτητών από τις σχολικές τάξεις να συνειδητοποιηθούν: (1) οι διαδικασίες που μία τάξη καθοδηγούμενη από τον δάσκαλο θεσμοθετεί νόρμες και μαθηματικές πρακτικές και (2) οι τρόποι με τους οποίους η ποιότητα των μαθηματικών γνώσεων των παιδιών αλληλοσυνδέεται με τις νόρμες και τις μαθηματικές πρακτικές που καθιερώνονται από την κοινότητα της τάξης τους.
Διδασκαλία των Μαθηματικών με Χρήση Χειραπτικού Υλικού
Το μάθημα αυτό στοχεύει να διερευνήσει προσεγγίσεις διδασκαλίας των Μαθηματικών κάνοντας χρήση συγκεκριμένων εργαλείων και χειρισμών. Η τάξη των παραδοσιακών Μαθηματικών χαρακτηρίζεται συνήθως από έναν αποπλαισιοποιημένο τρόπο διδασκαλίας, όπου ακόμα και οι δραστηριότητες που χρησιμοποιούνται έχουν κατ’ επίφαση τον χαρακτηρισμό των “πραγματικών” και σίγουρα η διαχείρισή τους γίνεται με τρόπο που ελάχιστα κινητοποιεί τη φαντασία, τη δημιουργικότητα και την κριτική σκέψη των μαθητών. Οι μαθητές συνήθως δεν έχουν ευκαιρίες να συνειδητοποιήσουν ότι τα Μαθηματικά μπορούν να προσεγγισθούν με τη χρήση συγκεκριμένων αντικειμένων που σχετίζονται με την προηγούμενη γνώση και εμπειρία τους. Τα χειραπτικά εργαλεία μπορούν να λειτουργήσουν διαμεσολαβητικά μεταξύ των εμπειριών των μαθητών και της επιθυμητής γνώσης. Σε αυτή τη διαδικασία διαμεσολάβησης, η παραγωγή σημείων, συμβόλων και διαφόρων τύπων αναπαραστάσεων έχει κρίσιμο ρόλο. Σκοπός του μαθήματος είναι η διερεύνηση και ανάπτυξη από τους φοιτητές χειραπτικών μοντέλων σχεδιασμού της διδασκαλίας, σύνδεσης αυτών των μοντέλων με συγκεκριμένους γνωστικούς στόχους και χρησιμοποίησή τους για περαιτέρω θεωρητική ανάπτυξη. Το μάθημα εμπεριέχει και έρευνα πεδίου με ενδεικτικά ερωτήματα: 1. Πώς οι εκπαιδευτικοί σχεδιάζουν δραστηριότητες χρησιμοποιώντας εργαλεία για τη διδασκαλία των Μαθηματικών; 2. Ποιος είναι ο ρόλος των χειραπτικών εργαλείων στα εγχειρίδια των Μαθηματικών; 3. Πώς μπορεί ο εκπαιδευτικός να αναπτύξει ένα σχέδιο μαθήματος εντάσσοντας χειραπτικά εργαλεία; 4. Ποιο είναι το θεωρητικό πλαίσιο μιας τέτοιας διδακτικής προσέγγισης; Το υλικό που θα χρησιμοποιηθεί είναι από το χώρο της Αριθμητικής και της Γεωμετρίας.
Ψυχοπαιδαγωγική
Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει ενδεικτικά τα εξής: Έννοια και περιεχόμενο της ψυχοπαιδαγωγικής, Σύγκριση με άλλους συναφείς όρους, Θεωρητικές και ιδεολογικές προσεγγίσεις στην ψυχοπαιδαγωγική, Θεωρίες της Αγωγής, Ανάπτυξη του παιδιού και του εφήβου, Ζητήματα γνωστικής και κοινωνικής ανάπτυξης, Παιδί και μάθηση στη σχολική ηλικία, Κοινωνικοποίηση και Προσαρμογή στο σχολείο, Μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, Διαχείριση της Πολυπολιτισμικότητας, Μάθηση και ατομικές διαφορές, Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή, Καλλιέργεια δεξιοτήτων ζωής.
Έρευνα Σχεδιασμού
Το μάθημα εστιάζει σε μεθοδολογικά ζητήματα της έρευνας σχεδιασμού καθώς και σε εμπειρικές έρευνες που αναφέρονται σε πειράματα σχεδιασμού. Προκειμένου οι φοιτητές να είναι σε θέση να αναλύσουν και να συζητήσουν τη σχετική βιβλιογραφία, σχεδιάζουν και διεξάγουν ένα μικρής κλίμακας πείραμα σχεδιασμού, στο οποίο θα στηρίξουν αλλά και θα μελετήσουν τη μάθηση των μαθητών ή των δασκάλων που θα συμμετέχουν. Το μάθημα θα ασχοληθεί και με τις τρεις φάσεις της έρευνας σχεδιασμού: Την προετοιμασία ενός πειράματος, τη διεξαγωγή του και τη διενέργεια εκ των υστέρων αναλύσεων των στοιχείων που συγκεντρώνονται κατά τη διάρκεια του πειράματος. Καθώς τα διδακτικά πειράματα, τυπικά, διεξάγονται σε πολύπλοκα περιβάλλοντα, η ανάλυση της μάθησης, που εμφανίζεται σε αυτά, θα στηριχθεί σε θεωρίες διδακτικού σχεδιασμού και ερμηνευτικά πλαίσια, τα οποία εν μέρει θα έχουν αναφερθεί και σε άλλα μαθήματα του ΠΜΣ. Σκοπός του μαθήματος είναι να στηρίξει τους φοιτητές: (1) ν’ αποκτήσουν ευχέρεια στον σχεδιασμό της διδασκαλίας τους έχοντας αντιληφθεί την πολυπλοκότητα ενός περιβάλλοντος μάθησης, το οποίο περιλαμβάνει όχι μόνο κατάλληλα προβλήματα και εργαλεία στήριξης της μάθησης αλλά και οργάνωση των δραστηριοτήτων, γενικές και ειδικές για το αντικείμενο μάθησης νόρμες καθώς και ανάπτυξη διαφορετικών τύπων συζήτησης, (2) να είναι σε θέση να προσαρμόζουν διδακτικές ακολουθίες που έχουν προκύψει από έρευνα σχεδιασμού στις ειδικές ανάγκες των μαθητών της τάξης τους και (3) ν’ αναπτύξουν κριτήρια αξιολόγησης αναλυτικών προγραμμάτων και διδακτικών βιβλίων που χρησιμοποιούν στο μάθημα των Μαθηματικών.
Ιστορία των Μαθηματικών: Αξιοποίηση της Ιστορίας των Μαθηματικών στην Εκπαίδευση
Οι κυριότερες ενότητες του μαθήματος αυτού είναι:
- Τα Μαθηματικά στην Προελληνική περίοδο (Αιγύπτιοι – Βαβυλώνιοι)
- Τα Μαθηματικά στην αρχαία Ελλάδα
- Τα Μαθηματικά των Ινδών και των Κινέζων
- Η ανάπτυξη των Μαθηματικών από 600 π.Χ. μέχρι 250 μ.Χ. – Ελληνική περίοδος
- Τα Μαθηματικά στον Μεσαίωνα
- Ανάπτυξη των Μαθηματικών από την Αναγέννηση μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα
- Η εξέλιξη των βασικών μαθηματικών εννοιών Άλγεβρας και Γεωμετρίας.
Στο μάθημα θα χρησιμοποιηθούν ενδεικτικά παραδείγματα προβλημάτων από διαφορετικές περιόδους.
Διδακτική Μεθοδολογία και Πρακτική Άσκηση
Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει τα εξής: Το πρόβλημα της συγκεκριμενοποίησης των σκοπών σε διδακτικούς στόχους, Οργάνωση και διεξαγωγή της διδακτικής πράξης, Προγραμματισμός – Σχεδιασμός – Αξιολόγηση της διδασκαλίας, Διαπροσωπικές σχέσεις στη σχολική τάξη, Εναρκτήρια Συνάντηση: σκοπός και αναμενόμενα αποτελέσματα, Σύγχρονα μοντέλα διδασκαλίας, Η στρατηγική της διδακτικής πράξης, Ομαδοκεντρική διδασκαλία και μάθηση, Η καλλιέργεια της κριτικής και δημιουργικής σκέψης, Οργάνωση και διοίκηση της σχολικής τάξης, Θεωρίες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων πειθαρχίας, Ομοιογένεια και ανομοιογένεια της σχολικής τάξης, Τεχνολογία και διδακτική πράξη, Παιδαγωγική της ένταξης, Ο σύγχρονος εκπαιδευτικός, Διαχείριση της Σχολικής Τάξης: πρόληψη και παρέμβαση, Διάλογος – Ερώτηση στην Τάξη, Ποιότητα και Αποτελεσματικότητα στην Εκπαίδευση.
Διδακτική των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Διεπιστημονική προσέγγιση
Στο μάθημα θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν σύγχρονες θεωρητικές οπτικές και βασικά εμπειρικά ευρήματα σχετικά με τις διεπιστημονικές προσεγγίσεις στη Διδακτική των Μαθηματικών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, συνδέοντάς τες με ιστορικές και επιστημολογικές αναφορές. Στους γενικούς στόχους του μαθήματος εντάσσεται η εξοικείωση των φοιτητών και φοιτητριών με τη διεπιστημονική προσέγγιση στην πρωτοβάθμια μαθηματική εκπαίδευση, καθώς και η ικανότητα των φοιτητών και φοιτητριών στον εντοπισμό των ευρύτερων θεωρητικών οπτικών και εμπειρικών ευρημάτων στην καθημερινή διδακτική πρακτική. Θα συζητηθεί η πολύπλοκη αλληλεπίδραση των μαθηματικών με άλλα επιστημονικά πεδία αναφορικά τόσο με τη σχολική πραγματικότητα των αντίστοιχων μαθημάτων, όσο και με το ευρύτερο κοινωνικο-πολιτισμικό πλαίσιο, στοχεύοντας προς μια μαθηματική γνώση βασισμένη και ενταγμένη στις σύγχρονες αξίες των κοινωνικών συμπεριλήψεων. Στο πλαίσιο θεωρητικών ασκήσεων εφαρμογής, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες καλούνται να αξιολογήσουν τα θεωρητικά και τα εμπειρικά ευρήματα, έτσι ώστε να οδηγηθούν στη σύνταξη μιας επιστημονικά τεκμηριωμένης αναφοράς μιας θέσης ή/και μιας διδακτικής πρότασης σχετική με τη διεπιστημονική προσέγγιση στην πρωτοβάθμια μαθηματική εκπαίδευση. Σχεδιασμός προγραμμάτων σπουδών και σχολικών εγχειριδίων για τη μαθηματική εκπαίδευση Οι κυριότερες ενότητες του μαθήματος είναι:
- Ιστορικές επισημάνσεις για την εξέλιξη των προγραμμάτων σπουδών των Μαθηματικών (20ος αιώνας).
- Βασικές αρχές σχεδιασμού προγραμμάτων σπουδών με αναφορά στις σύγχρονες προσεγγίσεις της Διδακτικής των Μαθηματικών.
- Κοινωνικοπολιτισμικά και κοινωνικοπολιτικά θέματα σχεδιασμού προγραμμάτων σπουδών.
- Ανάλυση παραδειγμάτων ενδεικτικών προγραμμάτων σπουδών των Μαθηματικών.
- Mεθοδολογία ανάλυσης σχολικών εγχειριδίων των Μαθηματικών (μαθηματικές προθέσεις, παιδαγωγικέςπροθέσεις, κοινωνιολογικά χαρακτηριστικά, πολιτισμικές παραδόσεις).
Τα Μαθηματικά στη Ζωή και την Τέχνη
Μια συνήθης απορία των μαθητών που διδάσκονται τα Μαθηματικά στο σχολείο, είναι: «Που θα μας χρησιμεύσουν»; Η απάντηση «στην καθημερινή ζωή», που στις προηγούμενες δεκαετίες συνδεόταν κυρίως μα υπολογιστικές τεχνικές και μετρήσεις, δεν ευσταθεί πλέον σε ένα διαρκώς εμπλουτιζόμενο τεχνολογικό περιβάλλον. Υπάρχει, επομένως ανάγκη για εξοικείωση των μελλοντικών εκπαιδευτικών με τη διαδικασία μοντελοποίησης πραγματικά πραγματικών προβλημάτων των οποίων τις περισσότερες φορές ο χαρακτήρας είναι διεπιστημονικός. Από την άλλη, η αναφορά στο χώρο της τέχνης, εμπλουτίζει τη «ζωή» με το στοιχείο της αισθητικής και δημιουργεί ένα θετικό πλαίσιο για τη διερεύνηση εννοιών και διαδικασιών κυρίως από το χώρο της γεωμετρίας.
Ειδικά Θέματα Έρευνας στη Μαθηματική Εκπαίδευση
Ανάλογα με τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των μεταπτυχιακών φοιτητών, το μάθημα αυτό μπορεί να εστιάζει σε ειδικά θέματα που απασχολούν τους ερευνητές της Διδακτικής των Μαθηματικών. Τέτοια θέματα μπορεί να είναι: η επαγγελματική ανάπτυξη των δασκάλων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στο μάθημα των Μαθηματικών, οι ταυτότητες των μαθητών στην ενασχόλησή τους με τα Μαθηματικά, η μαθηματική εκπαίδευση παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, το φύλο και τα Μαθηματικά, κτλ.
Επιστημολογία – Φιλοσοφία της Επιστήμης
Μετά την ολοκλήρωση των διδακτικών ενοτήτων του μαθήματος, οι εκπαιδευόμενοι θα πρέπει να είναι σε θέση να:
- Αποκτήσουν την ικανότητα να αναλύουν και να σκέπτονται κριτικά για το γενικότερο πολιτισμικό, πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο που διαμορφώνει την επιστημονική γνώση
- Κατανοήσουν τα προβλήματα που συνδέονται με τη φύση της επιστημονικής γνώσης και να μπορούν να τη διακρίνουν από άλλες μορφές γνώσης
- Κατανοήσουν τα ζητήματα που αφορούν στη «φύση της επιστήμης» και να τα εντάσσουν σε διδακτικές στρατηγικές.
Στατιστικές μέθοδοι και εκπαιδευτική έρευνα
Το μάθημα αναφέρεται στις στατιστικές μεθόδους που χρειάζεται να γνωρίζει ένας μεταπτυχιακός φοιτητής στο πλαίσιο της έρευνας που θα διεξάγει στην εκπαίδευση. Το μάθημα αποτελείται από το θεωρητικό μέρος όπου αναπτύσσονται οι στατιστικές μέθοδοι που μπορούν να υλοποιηθούν ανά είδος εκπαιδευτικής έρευνας. Επιπρόσθετα, αποτελείται από εργαστηριακό μέρος στο οποίο οι μεταπτυχιακοί φοιτητές έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν και να εξασκηθούν μέσω παραδειγμάτων στην κωδικοποίηση, επεξεργασία και στατιστική ανάλυση και ερμηνεία συγκεκριμένων ποσοτικών δεδομένων. Μετά την ολοκλήρωση των μαθημάτων ο φοιτητής θα είναι σε θέση: Να σχεδιάζει και να αξιολογεί εργαλεία συλλογής δεδομένων για ποσοτική έρευνα. Να γνωρίζει να ερμηνεύει αποτελέσματα ποσοτικής έρευνας όπως για παράδειγμα περιγραφικής και επαγωγικής ανάλυσης, συσχετίσεων, παραγοντικής ανάλυσης, στατιστικά σημαντικών διαφορών, παλινδρομικής ανάλυσης, εσωτερικής αξιοπιστίας κλπ.
Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας στη διδασκαλία των Μαθηματικών
Το μάθημα αναφέρεται στην αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στη διδασκαλία των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευσης. Οι ενότητες του θεωρητικού μέρους του μαθήματος, εστιάζουν στην αξιοποίηση εκπαιδευτικού λογισμικού και ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού καθώς και των υπηρεσιών του Διαδικτύου για την υποστήριξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας, στο πλαίσιο που θέτουν οι θεωρίες μάθησης και οι παιδαγωγικές προϋποθέσεις αξιοποίησης των ΤΠΕ σε όλο το εύρος της διδακτικής διαδικασίας. Στο εργαστηριακό μέρος του μαθήματος, οι φοιτητές αξιοποιούν με βάση τις θεωρίες μάθησης ελεύθερο λογισμικό και λογισμικό ανοιχτού κώδικα, λογισμικό γενικής χρήσης και διάφορα εργαλεία και εφαρμογές Ιστού 2.0 που έχουν σχέση με τη διδασκαλία των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.
Σχεδιασμός και ανάπτυξη εκπαιδευτικών ψηφιακών εφαρμογών για τη διδασκαλία των Μαθηματικών
Σκοπός του μαθήματος είναι ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη εκπαιδευτικών ψηφιακών εφαρμογών και εκπαιδευτικών περιβαλλόντων με τη χρήση των ΤΠΕ στο μάθημα των Μαθηματικών με βάση συγκεκριμένες παιδαγωγικές αρχές των σύγχρονων θεωριών μάθησης. Η θεωρία του μαθήματος επικεντρώνεται στην επίδραση των θεωριών μάθησης στον σχεδιασμό εκπαιδευτικών ψηφιακών εφαρμογών και εκπαιδευτικών περιβαλλόντων με τη χρήση των ΤΠΕ, στις κατηγορίες των εκπαιδευτικών ψηφιακών εφαρμογών με βάση τις θεωρίες μάθησης καθώς και στα μοντέλα σχεδιασμού και ανάπτυξης εκπαιδευτικών ψηφιακών εφαρμογών και εκπαιδευτικών περιβαλλόντων με τη χρήση των ΤΠΕ στο μάθημα των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Επίσης, το μάθημα εστιάζει στον παιδαγωγικό σχεδιασμό και την ανάπτυξη πολυμεσικών εφαρμογών, εφαρμογών Web 2.0, ψηφιακού υλικού για περιβάλλον ανεστραμμένης τάξης, εφαρμογών με ελεύθερο λογισμικό και λογισμικό ανοιχτού κώδικα για το μάθημα των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.
Το ενδεικτικό πρόγραμμα των μαθημάτων για την ειδίκευση «Τεχνολογίες της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση» διαμορφώνεται ως εξής:
| Α΄ Εξάμηνο | |||
| Μαθήματα | Υποχρεωτικό/ Επιλογή | Διδ. ώρες | ECTS |
| Θεωρητικές προσεγγίσεις της ενσωμάτωσης των ΤΠΕ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση | Υ | 36 | 7,5 |
| Σχεδιασμός και ανάπτυξη εκπαιδευτικών ψηφιακών εφαρμογών | Υ | 36 | 7,5 |
| Εξ αποστάσεως Εκπαίδευση με την χρήση των ΤΠΕ | Υ | 36 | 7,5 |
| Μεθοδολογία Έρευνας | Υ | 36 | 7,5 |
| Σύνολο | 144 | 30 |
| Β΄ Εξάμηνο | |||
| Μαθήματα | Υποχρεωτικά/ Επιλογή | Διδ. ώρες | ECTS |
| Αξιολόγηση και αξιοποίηση εκπαιδευτικού ψηφιακού περιεχομένου για τη διδασκαλία και τη μάθηση | Υ | 36 | 7,5 |
| Διδακτική μεθοδολογία και Πρακτική Άσκηση | Υ | 36 | 7,5 |
| Αξιοποίηση διαδικτυακών υπηρεσιών και εφαρμογών στη διδασκαλία και τη μάθηση | κατ’Επιλ.Υποχρ | 36 | 7,5 |
| Αξιοποίηση των ΤΠΕ σε άτυπα περιβάλλοντα μάθησης | κατ’Επιλ.Υποχρ. | 36 | 7,5 |
| Σύνολο | 144 | 30 |
| Γ΄ Εξάμηνο | |||
| Μαθήματα | Υποχρεωτικά/ Επιλογή | Διδ. ώρες | ECTS |
| Σύγχρονες τάσεις στις Ψηφιακές Τεχνολογίες στην Εκπαίδευση | Υ | 36 | 7,5 |
| Μάθηση βασισμένη στο εκπαιδευτικό ψηφιακό παιχνίδι | Υ | 36 | 7,5 |
| Στατιστικοί μέθοδοι και εκπαιδευτική έρευνα | Υ | 36 | 7,5 |
| Ψυχοπαιδαγωγική | Υ | 36 | 7,5 |
| Σύνολο | 144 | 30 |
| Δ΄ Εξάμηνο | |||
| Εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας | 30 | ||
| Σύνολο | 30 |
Μαθήματα κατ’ επιλογήν υποχρεωτικά (επιλέγονται δύο):
-
- Κινητή Μάθηση στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
- Παιδαγωγικές προσεγγίσεις της Επαυξημένης Πραγματικότητας
- Ψηφιακή αφήγηση στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
- Αξιοποίηση των ΤΠΕ σε άτυπα περιβάλλοντα μάθησης
- Αξιοποίηση διαδικτυακών υπηρεσιών και εφαρμογών στη διδασκαλία και τη μάθηση
- Κοινωνική Παιδαγωγική και Κοινωνική Πληροφορική
- Οι ΤΠΕ στην Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης
- Επιστημολογία και Γνωσιοθεωρία
- Στατιστικές μέθοδοι και εκπαιδευτική έρευνα
Η ανακατανομή των μαθημάτων στα εξάμηνα γίνεται με απόφαση της Συντονιστικής Επιτροπής.
Περιεχόμενο/Περιγραφή μαθημάτων
Θεωρητικές προσεγγίσεις της ενσωμάτωσης των ΤΠΕ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
Σκοπός του μαθήματος είναι η κατανόηση των παραγόντων που σχετίζονται με την εισαγωγή, την εφαρμογή και την ενσωμάτωση των ΤΠΕ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Οι θεματικές ενότητες του μαθήματος αφορούν βασικές έννοιες των ΤΠΕ στην εκπαίδευση, την προστιθέμενη αξία της αξιοποίησης των ΤΠΕ στη διδασκαλία και τη μάθηση, τα μοντέλα ένταξης των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία, τη θέση των ΤΠΕ στο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών, καθώς και το θεωρητικό υπόβαθρο της παιδαγωγικής αξιοποίησης των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση.
Σχεδιασμός και ανάπτυξη εκπαιδευτικών ψηφιακών εφαρμογών
Σκοπός του μαθήματος είναι ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη εκπαιδευτικών ψηφιακών εφαρμογών και εκπαιδευτικών περιβαλλόντων με τη χρήση των ΤΠΕ με βάση συγκεκριμένες παιδαγωγικές αρχές των σύγχρονων θεωριών μάθησης. Η θεωρία του μαθήματος εστιάζει στην επίδραση των θεωριών μάθησης στον σχεδιασμό εκπαιδευτικών ψηφιακών εφαρμογών και εκπαιδευτικών περιβαλλόντων με τη χρήση των ΤΠΕ, στις κατηγορίες των εκπαιδευτικών ψηφιακών εφαρμογών με βάση τις θεωρίες μάθησης καθώς και στα μοντέλα σχεδιασμού και ανάπτυξής τους. Το εργαστηριακό μέρος του μα- θήματος εστιάζει στον παιδαγωγικό σχεδιασμό και την ανάπτυξη πολυμεσικών εφαρμογών, εφαρμογών Ιστού 2.0, ψηφιακού υλικού για περιβάλλον ανεστραμμένης τάξης, εφαρμογών με ελεύθερο λογισμικό και λογισμικό ανοιχτού κώδικα για γνωστικά αντικείμενα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Μεθοδολογία Έρευνας
Το περιεχόμενο του μαθήματος αναφέρεται στα στάδια διεξαγωγής μιας επιστημονικής εργασίας, καθώς και σε προσεγγίσεις, μεθόδους και τεχνικές που χρησιμοποιούνται στην επιστημονική έρευνα. Ειδικότερα, το μάθημα πραγματεύεται τις παρακάτω θεματικές: Βασικές έννοιες της Μ.Ε.Ε. (π.χ. πληθυσμός, μέθοδοι δειγματολη- ψίας, μεταβλητές, υποθέσεις, τιμές), Είδη επιστημονικών ερευνών, Πορεία ερευνητικής εργασίας, Δεοντολογία- Ηθική επιστημονικής έρευνας, Μέθοδοι Επιστημονικής Έρευνας (π.χ. βιβλιογραφική μέθοδος, παρατήρηση, ερωτηματολόγιο, συνέντευξη, πείραμα, κοινωνιόγραμμα, τεστ, ανάλυση περιεχομένου), Διεξαγωγή και Συγγραφή Επιστημονικής Εργασίας – Στάδια Πορείας, Τρόποι γραφής βιβλιογραφικών παραπομπών, σημειώσεων-υποσημειώσεων, παραθέσεων και αναφορών.
Σύγχρονες τάσεις στις Ψηφιακές Τεχνολογίες στην Εκπαίδευση
Σκοπός του μαθήματος «Σύγχρονες Τάσεις στις Ψηφιακές Τεχνολογίες στην Εκπαίδευση» είναι η ενημέρωση αλλά κυρίως η ενασχόληση των μεταπτυχιακών φοιτη-τών με τις σύγχρονες τάσεις αξιοποίησης των Τεχνολογι- ών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας στην Εκπαίδευση. Οι τάσεις αυτές αναφέρονται τόσο σε μεθοδολογικό όσο και σε ερευνητικό επίπεδο στους ορίζοντες που ανοίγονται με τις ΤΠΕ στην εκπαίδευση διαμέσου του διαδικτύου πραγμάτων (Internet of Things), των διαδρα- στικών επιφανειών, των drones στην εκπαίδευση, των Μαζικών Ανοιχτών Ηλεκτρονικών Μαθημάτων (MOOCs) της ανεστραμμένης τάξης (Flipped Classroom), της τρισδιάστατης εκτύπωσης (3D printing), του STEM, της κινητής μάθησης και της επαυξημένης πραγματικότητας. Το περιεχόμενο επίσης του μαθήματος, θα καθορίζεται ανάλογα με τις εξελίξεις στον χώρο των ΤΠΕ, προκειμένου να καλύπτει σύγχρονα θέματα.
Αξιολόγηση και αξιοποίηση εκπαιδευτικού ψηφιακού περιεχομένου για τη διδασκαλία και τη μάθηση
Το μάθημα εστιάζει στην αξιολόγηση εκπαιδευτικού ψηφιακού περιεχομένου για τη διδασκαλία και μάθηση. Στο πλαίσιο του μαθήματος αναλύονται οι θεωρίες και τα μοντέλα διαμορφωτικής και συνολικής αξιολόγησης εκπαιδευτικού ψηφιακού υλικού, εκπαιδευτικών λογισμικών, ψηφιακών εκπαιδευτικών εφαρμογών, μαθησιακών ψηφιακών αντικειμένων, καθώς επίσης τα κριτήρια επιλογής και αξιολόγησης του υλικού αυτού αλλά και οι με- θοδολογικές προσεγγίσεις που ακολουθούνται σε όλα τα στάδια μιας αξιολόγησης. Το μάθημα επίσης αναπτύσσει στους φοιτητές δεξιότητες αξιοποίησης των ΤΠΕ σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα ανάλογα με τη μάθηση που επιδιώκουν (π.χ. εξατομικευμένη, συνεργατική, ομαδο- συνεργατική, ανακαλυπτική, πλαισιοθετημένη μάθηση), τον χώρο διδασκαλίας (π.χ. σχολική αίθουσα, εργαστήριο πληροφορικής, σχολικό προαύλιο) αλλά και το είδος της τεχνολογίας (π.χ. φορητοί υπολογιστές, διαδραστικές επιφάνειες, έξυπνα κινητά τηλέφωνα, ταμπλέτες, drones, εκπαιδευτικά ρομπότ). Τα ανωτέρω επιτυγχάνονται μέσω ανάπτυξης πρωτότυπων ψηφιακών σεναρίων διδασκαλίας και υλοποίησης μικροδιδασκαλιών.
Εξ αποστάσεως Εκπαίδευση με τη Χρήση των ΤΠΕ
το μάθημα αυτό παρουσιάζονται και αναλύονται οι βασικές μεθοδολογικές αρχές της εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης με την χρήση των νέων τεχνολογιών και του διαδικτύου. Δίνεται έμφαση στον σχεδιασμό και την υλοποίηση διδακτικών ενοτήτων σε περιβάλλον Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης μέσω τηλεδιάσκεψης. Μετά την ολοκλήρωση των μαθημάτων ο φοιτητής θα είναι σε θέση: Να επιλέγει το κατάλληλο μεθοδολογικό πλαίσιο διδακτικού σχεδιασμού δράσεων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, να αξιοποιεί παιδαγωγικά τις προηγμένες μαθησιακές τεχνολογίες, να σχεδιάζει και να υλοποιεί δράσεις, να προσδιορίζει και να ερμηνεύει κριτικά τα ερευνητικά αποτελέσματα.
Ψυχοπαιδαγωγική
ο περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει ενδεικτι- κά τα εξής: Έννοια και περιεχόμενο της ψυχοπαιδαγωγικής, Σύγκριση με άλλους συναφείς όρους, Θεωρητικές και ιδεολογικές προσεγγίσεις στην ψυχοπαιδαγωγική, Θεωρίες της Αγωγής, Ανάπτυξη του παιδιού και του εφήβου, Ζητήματα γνωστικής και κοινωνικής ανάπτυξης, Παιδί και μάθηση στη σχολική ηλικία, Κοινωνικοποίηση και Προσαρμογή στο σχολείο, Μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, Διαχείριση της Πολυπολιτισμικό- τητας, Μάθηση και ατομικές διαφορές, Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή, Καλλιέργεια δεξιοτήτων ζωής
Μάθηση βασισμένη στο εκπαιδευτικό ψηφιακό παιχνίδι
Το μάθημα εστιάζει στις σύγχρονες τάσεις της αξιο- ποίησης του ψηφιακού εκπαιδευτικού παιχνιδιού για μαθητές Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Οι τάσεις αυτές αναφέρονται τόσο σε ερευνητικό, μεθοδολογικό και τεχνολογικό επίπεδο αλλά κυρίως δίνουν έμφαση στους ορίζοντες που ανοίγονται με το ψηφιακό παιχνίδι τόσο σε τυπικά όσο και σε άτυπα περιβάλλοντα μάθησης. Μετά την επιτυχή παρακολούθηση του μαθήματος ο φοιτητής θα είναι σε θέση: Να γνωρίζει την υπάρχουσα έρευνα στον χώρο των εκπαιδευτικών ψηφιακών παιχνιδιών, να σχεδιάζει και να αξιοποιεί εκπαιδευτικά ψηφιακά παιχνίδια, να χρησιμοποιεί συγκεκριμένες εφαρμογές/ πλατφόρμες και εργαλεία ανάπτυξης εκπαιδευτικών ψηφιακών παιχνιδιών και να αξιολογεί ψηφιακά παιχνίδια για τη διδασκαλία και τη μάθηση.
Διδακτική Μεθοδολογία και Πρακτική Άσκηση
Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει τα εξής: Το πρόβλημα της συγκεκριμενοποίησης των σκοπών σε διδακτικούς στόχους, Οργάνωση και διεξαγωγή της διδακτικής πράξης, Προγραμματισμός-Σχεδιασμός-Αξιολόγηση της διδασκαλίας, Διαπροσωπικές σχέσεις στη σχολική τάξη, Εναρκτήρια Συνάντηση: σκοπός και αναμενόμενα αποτελέσματα, Σύγχρονα μοντέλα διδασκαλίας, Η στρατηγική της διδακτικής πράξης, Ομαδοκεντρι- κή διδασκαλία και μάθηση, Η καλλιέργεια της κριτικής και δημιουργικής σκέψης, Οργάνωση και διοίκηση της σχολικής τάξης, Θεωρίες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων πειθαρχίας, Ομοιογένεια και ανομοιογένεια της σχολικής τάξης, Τεχνολογία και διδακτική πράξη, Παιδαγωγική της ένταξης, Ο σύγχρονος εκπαιδευτικός, Διαχείριση της Σχολικής Τάξης: πρόληψη και παρέμβαση, Διάλογος-Ερώτηση στην Τάξη, Ποιότητα και Αποτελεσματικότητα στην Εκπαίδευση.
Στατιστικές μέθοδοι και εκπαιδευτική έρευνα
Το μάθημα αναφέρεται στις στατιστικές μεθόδους που χρειάζεται να γνωρίζει ένας μεταπτυχιακός φοιτητής στο πλαίσιο της έρευνας που θα διεξάγει στην εκπαίδευση. Το μάθημα αποτελείται από το θεωρητικό μέρος όπου αναπτύσσονται οι στατιστικές μέθοδοι που μπορούν να υλοποιηθούν ανά είδος εκπαιδευτικής έρευνας. Επι- πρόσθετα, αποτελείται από εργαστηριακό μέρος στο οποίο οι μεταπτυχιακοί φοιτητές έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν και να εξασκηθούν μέσω παραδειγμάτων στην κωδικοποίηση, επεξεργασία και στατιστική ανάλυση και ερμηνεία συγκεκριμένων ποσοτικών δεδομένων. Μετά την ολοκλήρωση των μαθημάτων ο φοιτητής θα είναι σε θέση: Να σχεδιάζει και να αξιολογεί εργαλεία συλλογής δεδομένων για ποσοτική έρευνα. Να γνωρίζει να ερμηνεύει αποτελέσματα ποσοτικής έρευνας όπως για παράδειγμα περιγραφικής και επαγωγικής ανάλυσης, συσχετίσεων, παραγοντικής ανάλυσης, στατιστικά σημαντικών διαφορών, παλινδρομικής ανάλυσης, εσωτερικής αξιοπιστίας κλπ.
Κινητή Μάθηση στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
Το μάθημα αναφέρεται στην κινητή μάθηση και ειδικότερα στην παιδαγωγική αξιοποίηση εφαρμογών σε κινητές (smartphones, tablets) και σε φορητές (π.χ. glasses, smartwatch) συσκευές για τυπικά και άτυπα περιβάλλοντα μάθησης. Το περιεχόμενο του θεωρητικού μέρους του μαθήματος εστιάζει στο παιδαγωγικό υπόβαθρο της κινητής μάθησης, στα μοντέλα της παιδαγωγικής αξιοποίησής της και στους παράγοντες που επηρεάζουν την ενσωμάτωσή της στην εκπαιδευτική διαδικασία. Το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος εστιάζει στον παιδαγωγικό σχεδιασμό και την ανάπτυξη εκπαιδευτικών εφαρμογών για έξυπνα κινητά τηλέφωνα και ταμπλέτες για διάφορα γνωστικά αντικείμενα της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης αλλά και εφαρμογών για χρήση σε άτυπα περιβάλλοντα μάθησης καθώς και στα κριτήρια επιλογής και αξιολόγησης των εκπαιδευτικών εφαρμογών για κινητές συσκευές.
Παιδαγωγικές προσεγγίσεις της Επαυξημένης Πραγματικότητας
Η Επαυξημένη Πραγματικότητα (Ε.Π.) έχει αναγνωριστεί ως αναδυόμενη τεχνολογία και παρουσιάζει υψηλή συνάφεια με τη διδασκαλία και τη μάθηση. Στο πλαίσιο αυτό, σκοπός του μαθήματος είναι αναπτύξει εκείνες τις δεξιότητες στους φοιτητές ώστε να μπορούν να σχεδιάζουν, να αναπτύσσουν, να αξιολογούν και να χρησιμοποιούν εφαρμογές Ε.Π. σε τυπικά και άτυπα περιβάλλοντα μάθησης. Το μάθημα εστιάζει σε βασικές έννοιες και χαρακτηριστικά της Ε.Π. που στηρίζεται στην εικόνα (image based augmented reality) και στον χώρο (location – based augmented reality), στα κριτήρια σχεδιασμού και αξιολόγησης εφαρμογών Ε.Π. και στην αξιοποίησή της με βάση τις θεωρίες μάθησης. Επίσης, το μάθημα περιλαμβάνει την ανάπτυξη εφαρμογών Ε.Π. για σχολικά βιβλία και έντυπο υλικό για διάφορα γνωστικά αντικείμενα αλλά και για χώρους με ιδιαίτερη ιστορική και πολιτισμική αξία.
Ψηφιακή αφήγηση στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
Σκοπός του μαθήματος είναι η ενασχόληση των φοι- τητών σε ερευνητικό και πρακτικό επίπεδο με την αξιοποίηση της ψηφιακής αφήγησης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Η θεωρία του μαθήματος εστιάζει στο παι- δαγωγικό υπόβαθρο και στη φιλοσοφία της αξιοποίησης της ψηφιακής αφήγησης στην εκπαίδευση, στις αρχές και στη μεθοδολογία σχεδιασμού και ανάπτυξης της ψηφιακής αφήγησης για θεματικές ενότητες του αναλυτικού προγράμματος της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Το εργαστηριακό μέρος εστιάζει στα ψηφιακά εργαλεία και στις τεχνικές ψηφιοποίησης εκπαιδευτικού υλικού καθώς και στη δημιουργία σχεδίων ψηφιακής αφήγησης για διάφορα γνωστικά αντικείμενα και θεματικές της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Αξιοποίηση των ΤΠΕ σε άτυπα περιβάλλοντα μάθησης
Σκοπός του μαθήματος είναι η εξειδίκευση των φοιτητών στον σχεδιασμό και την αξιοποίηση των ΤΠΕ πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εκπαιδευτική επίσκεψη των μαθητών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης σε άτυπα περιβάλλοντα μάθησης και ειδικότερα σε χώρους με ιδιαίτερη εκπαιδευτική (π.χ. εργοστάσια, χώροι περιβαλ- λοντικού ενδιαφέροντος) ιστορική και πολιτισμική αξία (π.χ. μουσεία, γκαλερί, αρχαιολογικοί χώροι, γειτονιές με ιστορική αξία, περιοχές με αγάλματα και ιδιαίτερη αρχιτεκτονική αξία). Το μάθημα αναφέρεται στα χαρακτηριστικά και στα πλεονεκτήματα της μάθησης σε άτυπα περιβάλλοντα και στην προστιθέμενη αξία της σύζευξης των εμπειριών των μαθητών με το αναλυτικό πρόγραμμα της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο αυτό οι φοιτητές θα εστιάσουν στην παιδαγωγική αξία των ΤΠΕ σε τέτοια περιβάλλοντα μάθησης και θα σχεδιάσουν ποικίλες δραστηριότητες αξιοποιώντας εικονικές περι- ηγήσεις, εφαρμογές κινητών συσκευών, προγράμματα οπτικοποίησης, ψηφιακή αφήγηση, εφαρμογές Web 2.0 αλλά και διάφορα αποθετήρια ψηφιακών μαθησιακών αντικειμένων.
Αξιοποίηση διαδικτυακών υπηρεσιών και εφαρμογών στη διδασκαλία και τη μάθηση
Το προτεινόμενο μάθημα εστιάζει στο διαμορφούμενο πλαίσιο του τομέα της εκπαίδευσης στην αναδυόμενη Κοινωνία της Γνώσης. Οι σύγχρονες τάσεις στην εκπαίδευση, η εκπαιδευτική αξιοποίηση του διαδικτύου, η αναλυτική παρουσίαση του παιδαγωγικού, κοινωνικού και τεχνολογικού πλαισίου της εκπαίδευσης το οποίο διαμορφώνεται στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Κοινωνίας της Γνώσης με έμφαση στις έννοιες της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και της Δια βίου Μάθησης αποτελούν τα κεντρικά σημεία του προσφερόμενου μαθήματος. Τέλος το ενδιαφέρον εστιάζεται στην παιδαγωγική αξιοποίηση των εφαρμογών Ιστού 2.0 στην εκπαίδευση.
Κοινωνική Παιδαγωγική και Κοινωνική Πληροφορική
Το μάθημα αυτό επικεντρώνεται στη μελέτη της σχέσης μεταξύ των κοινωνικοπαιδαγωγικών ζητημάτων και των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ), καθώς και στη μελέτη των κοινωνικών και εκπαιδευτικών φαινομένων με την υποστήριξη και αξιοποίηση των ΤΠΕ. Εξετάζεται η υποστήριξη της κοινωνικοπαιδαγωγικής λειτουργίας ομάδων, φορέων και θεσμών (όπως π.χ. της σχολικής κοινότητας, των ευπαθών κοινωνικά ομάδων παιδιών και ενηλίκων κ.ά.) μέσα από διάφορες δυνατότητες και εφαρμογές των ΤΠΕ. Στο μάθημα δίνεται, επίσης, έμφαση στη μελέτη των μορφών και της δυναμικής διαφόρων σχέσεων που δημιουργούνται με τη διαμεσολάβηση των ψηφιακών συστημάτων (π.χ. ψηφιακές και δυνητικές κοινότητες, κοινωνικά δίκτυα κ.ά.), καθώς και στις (κοινωνικές, πολιτιστικές ψυχολο- γικές κ.λπ.) επιπτώσεις τους σε προσωπικό, συλλογικό, οργανωτικό, θεσμικό και κοινωνικό επίπεδο.
Οι ΤΠΕ στην Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης
Στο πλαίσιο του μαθήματος οι φοιτητές προσεγγίζουν ζητήματα οργάνωσης και διοίκησης των σχολικών μονάδων και τον τρόπο που αυτή υποστηρίζεται από διαδικτυακές υπηρεσίες και πληροφοριακά συστήματα. Το περιεχόμενο του μαθήματος εστιάζει στο θεωρητικό πλαίσιο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην εκπαί- δευση και στους τρόπους αξιοποίησης πληροφοριακών συστημάτων για την οργάνωση και διοίκηση των σχολι- κών μονάδων. Επιπρόσθετα, το μάθημα αναφέρεται σε καλές πρακτικές χρήσης συγκεκριμένων διαδικτυακών υπηρεσιών, οι οποίες εξασφαλίζουν την πρόσβαση όλων των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας σε ποικίλο περιεχόμενο (π.χ. εκπαιδευτική νομοθεσία, θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας σχολικών μονάδων, ενημερωτικό υλικό) και καθιστούν άμεση την διαφάνεια, την ενημέρωση και επικοινωνία μεταξύ των διοικητικών υπηρεσιών καθώς και μεταξύ του ανθρώπινου δυναμικού που υπηρετεί στον χώρο της εκπαίδευσης αλλά και των μαθητών, των γονέων και των κηδεμόνων.
Επιστημολογία και Γνωσιοθεωρία
Μετά την ολοκλήρωση των διδακτικών ενοτήτων του μαθήματος «Επιστημολογία και Γνωσιοθεωρία», οι εκπαιδευόμενοι θα πρέπει να είναι σε θέση να:
- Αποκτήσουν την ικανότητα να αναλύουν και να σκέπτονται κριτικά για το γενικότερο πολιτισμικό, πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο που διαμορφώνει την επιστημο- νική γνώση.
- Κατανοήσουν τα προβλήματα που συνδέονται με τη φύση της επιστημονικής γνώσης και να μπορούν να τη διακρίνουν από άλλες μορφές γνώσης.
- Κατανοήσουν τα ζητήματα που αφορούν στη «φύση της επιστήμης» και να τα εντάσσουν σε διδακτικές στρατηγικές.
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Στο Δ΄ εξάμηνο του Προγράμματος προβλέπεται η εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας. Ύστερα από αίτηση του υποψηφίου στην οποία αναγράφεται ο προτεινόμενος τίτλος της διπλωματικής εργασίας και ο προτεινόμενος επιβλέπων και στην οποία επισυνάπτεται περίληψη της προτεινόμενης εργασίας, η ΣΕ ορίζει τον επιβλέποντα και συγκροτεί την τριμελή εξεταστική επιτροπή για την έγκριση της εργασίας, ένα από τα μέλη της οποίας είναι και ο επιβλέπων (παρ. 4, άρθ. 34, ν. 4485/2017).
Επιβλέποντες της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας είναι όλοι οι διδάσκοντες στο ΠΜΣ. Το αντικείμενο της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας πρέπει να έχει ερευνητικό χαρακτήρα και να είναι πρωτότυπο.
Οι μεταπτυχιακές/οί φοιτήτριες/ές εφαρμόζουν υποχρεωτικά τις «Οδηγίες συγγραφής της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας» που βρίσκονται αναρτημένες στον διαδικτυακό τόπο του ΠΜΣ. Η γλώσσα συγγραφής της μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας μπορεί να είναι η ελληνική. Για να εγκριθεί η εργασία, η/ο φοιτήτρια/ής οφείλει να την υποστηρίξει ενώπιον της εξεταστικής επιτροπής (παρ. 4, άρθρο 34, ν. 4485/2017).
Οι μεταπτυχιακές διπλωματικές εργασίες, εφόσον εγκριθούν από την εξεταστική επιτροπή, αναρτώνται υποχρεωτικά στον διαδικτυακό τόπο του ΠΜΣ (άρθ. 34, παρ. 5 ν. 4485/2017). Επίσης, γίνεται ηλεκτρονική κατάθεση της διπλωματικής εργασίας στο Ψηφιακό Αποθετήριο “ΠΕΡΓΑΜΟΣ”, σύμφωνα με τις αποφάσεις της Συγκλήτου του ΕΚΠΑ.
Η διπλωματική εργασία αποτελεί σημαντικό και αναπόσπαστο μέρος του προγράμματος σπουδών. Η διπλωματική εργασία αποτελεί ένα σημαντικό μαθησιακό εργαλείο, αναπτύσσει τις ερευνητικές δεξιότητες των φοιτητριών/ών αλλά και αποτελεί και μία μέθοδο αξιολόγησης της συνολικής πορείας των φοιτητριών/ών στο πρόγραμμα. Η διπλωματική εργασία είναι μία ερευνητική μελέτη που καλούνται να εκπονήσουν οι φοιτήτριες/ές κατά τη διάρκεια του προγράμματος σπουδών τους και προκειμένου να τις ολοκληρώσουν επιτυχώς. Η διπλωματική εργασία αντιστοιχεί σε 30 ECTS, εκπονείται στη διάρκεια του Δ’ εξαμήνου και αποτελεί υποχρεωτικό μάθημα στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών.
Στη διάρκεια εκπόνησης των διπλωματικών εργασιών οι μεταπτυχιακές/οί φοιτητές/τριες έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν:
- Ερευνητικές δεξιότητες συγκέντρωσης υλικού, οργάνωσης, ανάλυσης και επιλογής στοιχείων με έμφαση σε θέματα ερευνητικής ηθικής και δεοντολογίας.
- Δεξιότητες αυτο-οργάνωσης, σχεδιασμού, εφαρμογής ενός ερευνητικού έργου με ανεξαρτησία, αυτόνομη σκέψη και ορθή διαχείριση του χρόνου.
- Γνωστικές δεξιότητες ερμηνείας, συζήτησης, στοχασμού και αξιολόγησης.
- Δεξιότητες επικοινωνίας, προφορικές, γραπτές, διαπροσωπικές, ομαδικής εργασίας και αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών.
Η μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία κυμαίνεται μεταξύ 25.000-35.000 λέξεων και περιλαμβάνει:
- Η προβληματική της έρευνας
- Ανασκόπηση της τρέχουσας θεωρίας και βιβλιογραφίας
- Μεθοδολογία της Έρευνας
- Αποτελέσματα
- Συζήτηση-Συμπεράσματα
- Περιορισμούς της Μελέτης
- Προτάσεις
Η αξιολόγηση της διπλωματικής εργασίας περιλαμβάνει και προφορική παρουσίαση.
Προϋπόθεση για τη δήλωση της Διπλωματικής Εργασίας είναι η/ο μεταπτυχιακή/ός φοιτήτρια/ής να έχει επιτύχει σε όλα τα προαπαιτούμενα Υποχρεωτικά Μαθήματα (βλ. παραπάνω Προαπαιτούμενα Μαθήματα).
Η Διπλωματική Εργασία πρέπει να αντικατοπτρίζει σε ικανοποιητικό βαθμό την ικανότητα σύνθεσης ενός επιστημονικού κειμένου, όπου παρατίθενται οι θεωρητικές, οι μεθοδολογικές γνώσεις ή/και οι ερευνητικές/εμπειρικές δεξιότητες, καθώς και η κριτική ικανότητα της/του μεταπτυχιακής/ού φοιτήτριας/ή.
Η τελική αξιολόγηση της Διπλωματικής Εργασίας γίνεται στην κλίμακα από 1- 10 από την καθορισμένη τριμελή επιτροπή με δημόσια υποστήριξη και θεωρείται ότι έχει αξιολογηθεί επιτυχώς αν η βαθμολογία που θα λάβει είναι ίση ή μεγαλύτερη του πέντε (5).